Przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Laureatami zostali David Thouless, Duncan Haldane oraz Michael Kosterlitz. Naukowcy zostali nagrodzeni za pracę w dziedzinie topologicznych przejść fazowych. Ich dokonania dają nadzieję na wielki postęp w materiałoznawstwie i elektronice.
Oprócz przejścia do historii nauki laureaci otrzymają medale i dyplomy, a także nagrodę w wysokości 8 mln koron, czyli ok. 830 tys. euro. Tę kwotę Thouless, Haldane i Kosterlitz podzielą między sobą.
David J. Thouless, który otrzymał połowę nagrody, pracuje na University of Washington w Seattle. F. Duncan M. Haldane jest naukowcem Princeton University, a J. Michael Kosterlitz naukowcem Brown University w Providence.
Nagroda Nobla została przyznana po raz sto dziesiąty. Polka, Maria Skłodowska-Curie otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki w roku 1903 za badania nad promieniotwórczością. W ostatnich latach nagrodę przyznano naukowcom za wynalezienie niebieskiej diody, badania nad cząstkami elementarnymi – neutrinami czy za obliczenia dotyczące rozszerzania się wszechświata. Były też niespodzianki: Brytyjczyk Joseph Thomson otrzymał Nobla z fizyki za to, że dowiódł, iż elektron jest cząstką, a jego syn George za to, że udowodnił, iż elektron jest falą.
Szwedzkie spekulacje wokół tegorocznej nagrody z fizyki
Którzy naukowcy byli w tym roku brani pod uwagę? “Dagens Nyheter” spekulował, że komitet noblowski może docenić osiągnięcia w badaniach nad kontrolą chaosu. Tu faworytami byli Amerykanin Edward Ott, Brazylijczyk Celso Grebogi oraz Amerykanin James Yorke.
Innymi faworytami byli naukowcy zajmujący się astrofizyką: Kanadyjczyk Paul Corkum oraz węgiersko-austriacki fizyk Ferenc Krausz. Dzięki ich pracy możliwa jest obserwacja reakcji chemicznych w komórkach w każdej trylionowej części sekundy.
Według szwedzkiej prasy od lat oczekuje się, że Nagroda Nobla z fizyki trafi do amerykańskich astronomów Very Rubin oraz Kenta Forda. Ponad 40 lat temu wykazali oni, że wszechświat jest pełen ciemnej materii, czyli czegoś, co naukowcy wciąż próbują określić.
Wśród innych poważnych kandydatów do nagrody wymieniano Francuza Alaina Aspecta, austriackiego naukowca Antona Zeilingera oraz Amerykanina Johna Clausera. Badacze zasłynęli badaniami nad zjawiskiem splątania w mechanice kwantowej.
“Dagens Nyheter” wskazywał też naukowcy Kipa Thorne’a USA, RaineraaWeissa (Niemcy, USA) oraz Ronalda Drevera (Szkocja, USA) za swoją pracę z detektorem fal grawitacyjnych LIGO.
www.onet.pl
The official Twitter feed of the Nobel Prize @NobelPrize #NobelPrize
